Sinds 1 juli 2023 en 1 januari 2024 zijn er nieuwe regels voor wegwerpbekers en –bakjes die plastic bevatten. Die regels gelden ook voor wandeltochten, –evenementen én -clubhuizen. Plastic voor eenmalig gebruik is op veel plaatsen niet meer toegestaan. Herbruikbare bekers en bakjes worden de nieuwe norm.
In Nederland gooien we dagelijks 19 miljoen wegwerpbekers en –bakjes weg die plastic bevatten. Na eenmalig gebruik! Een deel van dit wegwerpplastic komt als zwerfafval in het milieu terecht. Dat moet echt anders. Daarom stelt de overheid regels om het gebruik van plastic wegwerpbekers en -bakjes te verminderen:
De regels zijn onderdeel van een groter geheel. Ze vloeien voort uit de Europese Richtlijn Single Used Plastics (SUP). Daarom spreken mensen ook van SUP-regels of SUP-wetgeving.
De regels gelden voor bekers/bakjes voor eenmalig gebruik, die plastic bevatten. Daarbij gaat het om bioplastic, toegevoegde polymeren (om bekers en bakjes water- of vetafstotend te maken) en producten met een plasticvrij logo/keurmerk.
De regels gelden niet voor:
Wandeltochten en –evenementen vallen onder de regels voor evenementen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen gesloten en open evenementen. Een wandeltocht kan deels gesloten en deels open zijn.
Gesloten evenementen
De kenmerken van een gesloten evenement zijn een fysieke omheining en/of een gecontroleerde toegang. Bij een wandeltocht/evenement is altijd sprake van toegangscontrole. Deelnemers kunnen immers alleen meedoen als zij zijn ingeschreven en een startbewijs hebben.
-> Bij een gesloten evenement is het gebruik van plastic wegwerpbekers en –bakjes niet meer toegestaan, ook niet als je nog oude voorraden hebt. Een circulair systeem, waarbij bekers en bakjes retour komen voor hergebruik, is verplicht.
Open evenementen
Bij grotere wandeltochten, -evenementen en ook Avond4daagsen staat soms veel publiek langs de kant. Voor deze toeschouwers is er geen toegangscontrole. Daar is je evenement dus open. Dit is van belang als je tijdens je evenement eten en drinken aan toeschouwers aanbiedt.
-> Bij een open evenement mag je geen gratis wegwerpplastic meer meegeven. Hiervoor moet je een apart bedrag (inmiddels bekend als de plastictoeslag) in rekening brengen. Dit moet je ook duidelijk zichtbaar maken, bijv. op een kassabon of via posters/borden. Daarnaast moet je toeschouwers/bezoekers een herbruikbaar alternatief bieden:
- herbruikbare bekers en bakjes die zij terug kunnen brengen;
- de mogelijkheid om zelf een beker of verpakking mee te nemen (bring your own).
Het idee hierachter is dat mensen vanwege de plastictoeslag uiteindelijk voor herbruikbaar zullen kiezen.
Voor herbruikbaar kan de gemeente een verplichting opleggen om voor alle drank- en voedseluitgiftepunten (van verschillende cateraars) met hetzelfde retoursysteem te werken.
Heeft jouw organisatie een eigen clubhuis? Dan moet je voldoen aan de regels voor sportclubs en verenigingen. In clubhuizen zijn wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten niet meer toegestaan. In plaats daarvan moet je leden en overige bezoekers één van de volgende mogelijkheden bieden:
Voor consumptie op locatie (en dus ook voor gesloten evenementen en clubhuizen) geldt een beperkte uitzondering op het verbod voor wegwerpplastic. Het is namelijk mogelijk om wegwerpbekers en -bakjes in te zamelen voor hoogwaardige recycling. Daarbij worden de bekers en bakjes na recycling opnieuw gebruikt als verpakkingsmateriaal voor eten of drinken (voedselcontactmaterialen).
Voor hoogwaardige recycling komt op dit moment alleen het plastic polyethyleentereftalaat (PET) in aanmerking. Belangrijke voorwaarden zijn een meldplicht vooraf, een minimaal inzamelingspercentage (jaarlijks met 5% oplopend van 70% in 2024 tot 90% in 2027) en aanleveren als monostroom (dus apart van ander afval).
